-
Algemeen
Astma is een aandoening van de luchtwegen. Bij astma zijn de luchtwegen van tijd tot tijd vernauwd, wat met name de uitademing bemoeilijkt.
De luchtwegen zijn omringd met spiertjes en aan de binnenkant bekleed met slijmvlies. Bij astma zijn de luchtwegen overgevoelig voor bepaalde prikkels: de spiertjes trekken samen, de slijmvliezen zwellen op en maken meer slijm aan. Daardoor worden de luchtwegen nauwer, kan er minder lucht door en ontstaat benauwdheid.
Vaak gaat astma vaak samen met allergie. Allergische prikkels die een reactie van de luchtwegen kunnen geven, zijn onder meer huisstofmijt, huidschilfers van huisdieren, schimmels en stuifmeel. Verder kunnen de luchtwegen reageren op rook, chloorlucht, baklucht, temperatuurswisseling, stoom en mist, maar ook op lichamelijke inspanning en verkoudheid of griep. Meestal krijgt u direct klachten, soms pas na uren. In één familie zijn er vaak verschillende mensen met astma.
-
Herkennen
U kunt last hebben van benauwdheid en slijm in de luchtwegen. Vaak ademt u piepend, brommend of pruttelend. U kunt soms wekenlang hoesten, vooral `s nachts. Door het moeilijke ademen kunt u zich moe of uitgeput voelen.
Kinderen ademen piepend of brommend en zijn vaak hangerig of lusteloos. Zij kunnen soms hun vriendjes niet bijhouden met rennen en fietsen.
-
Zelf doen
- Rook zelf niet en sta ook roken in uw omgeving niet toe, vooral niet bij u thuis.
- Als u weet voor welke prikkels u gevoelig bent, kunt u proberen die prikkels te vermijden. Eventueel kan bloedonderzoek aantonen of allergische prikkels een rol spelen.
- Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Een goede conditie is belangrijk, ook al kan lichamelijke inspanning een prikkel zijn waarop uw luchtwegen reageren. Zorg voor een goede ‘warming up`.
Klik hier voor meer informatie in de patiëntenbrieven van het Nederlands Huisartsen Genootschap: Astma bij kinderen en Astma bij volwassenen.
Bron: Nederlands Huisartsen Genootschap.
Laatst bijgewerkt: 13 september 2005. -
Medicijnen
Luchtwegverwijders om te inhaleren
Luchtwegverwijders zijn middelen die de verkramping in de luchtwegen opheffen, zodat u weer makkelijker kunt ademen. Deze middelen moet u inhaleren.- Kortwerkende luchtwegverwijders werken binnen enkele minuten en de werking houdt een paar uur aan. Ze zijn bedoeld om een acute aanval van benauwdheid te stoppen. Voorbeelden zijn ipratropium, salbutamol, terbutaline en de combinatie van ipratropium met fenoterol.
- Langwerkende luchtwegverwijders werken pas na ongeveer een kwartier en de werking houdt ongeveer een halve dag aan. Ze worden gebruikt door mensen die regelmatig last hebben van astma-aanvallen, om een aanval van benauwdheid te voorkomen. Voorbeelden zijn formoterol en salmeterol.
Luchtwegbeschermers om te inhaleren
Luchtwegbeschermers om te inhaleren zijn bijnierschorshormonen, ook wel corticosteroïden genoemd. Deze middelen werken ontstekingsremmend en beschermen de luchtwegen tegen prikkels die benauwdheid veroorzaken. Hierdoor zal de conditie van de longen verbeteren en zal het aantal aanvallen van benauwdheid afnemen. Voorbeelden zijn beclometason, budesonide en fluticason.
Bijnierschorshormonen
Bijnierschorshormonen, ofwel corticosteroïden, om in te nemen, worden gebruikt in de vorm van een stootkuur. Dit is een behandeling van enkele dagen tot twee weken bij een tijdelijke verergering van de astma. Voorbeelden zijn dexamethason, prednisolon, prednison en triamcinolon.
Montelukast
Montelukast beschermt de longen tegen prikkels die benauwdheid kunnen veroorzaken. Hierdoor worden ontstekingreacties en benauwdheid verminderd en voorkomen. De arts schrijft montelukast voor wanneer de behandeling met luchtwegbeschermers en kortwerkende luchtwegverwijders onvoldoende helpen.
Omalizumab
Omalizumab vermindert de kans dat hormonen vrijkomen die de luchtwegen laten samentrekken. Als u in contact komt met prikkels die de benauwdheid veroorzaken krijgt u zo minder snel een aanval. Het aantal aanvallen van benauwdheid neemt dus af.
Acetylcysteïne
Acetylcysteïne maakt het slijm dunner en dus minder taai en zorgt er hierdoor voor dat het slijm makkelijker is op te hoesten. Hierdoor voelt u zich minder benauwd.
Anti-allergiemiddelen van het cromonen-type
Anti-allergiemiddelen van het cromonen-type zijn middelen die voorkomen dat er in de luchtwegen stoffen vrijkomen die deze laten samentrekken. Hierdoor zal het aantal aanvallen van benauwdheid afnemen. Ze worden voornamelijk voorgeschreven bij allergische vormen van astma, wanneer behandeling met een luchtwegbeschermer van het corticosteroïd-type niet mogelijk is. Cromonen werken in het algemeen minder goed dan corticosteroïden. Voorbeelden zijn cromoglicinezuur en nedocromil.
Anti-allergiemiddelen
Anti-allergiemiddelen, ook wel antihistaminica genoemd, blokkeren de werking van de stof ‘histamine` die vrijkomt bij een allergische reactie. Hierdoor wordt de reactie van het lichaam op stoffen waar u allergisch voor bent verminderd en kan een een nieuwe astma-aanval worden voorkomen. Deze middelen worden zelden gebruikt. Voorbeeld is ketotifen.
Theofylline
Theofylline is een luchtwegverwijder die niet wordt geïnhaleerd. Dit middel wordt nauwelijks meer gebruikt bij astma.
Alles over Astma
Gerelateerde videos
Stoppen met roken
Sigarettenrook bevat meer dan 4000 verschillende chemicaliën, waarvan nicotine de belangrijkste is. Nicotine is een natuurlijke, kleurloze vloeistof, afkomstig van de tabaksplant. Nicotine wordt beschouwd als een verslavingsdrug, zodat roken de meest voorkomende vorm van nicotineverslaving is.
Roken veroorzaakt wereldwijd veel ziekten die anders hadden kunnen worden voorkomen. Het effect van nicotine op de hersenen en het lichaam is meervoudig. Met elke sigaret inhaleert de gebruiker ongeveer 1 tot 2 milligram nicotine. De roker ervaart direct na blootstelling aan nicotine een ‘roesgevoel’, doordat de bijnieren worden gestimuleerd epinefrine (=adrenaline) af te scheiden. De adrenalineroes stimuleert het lichaam, verhoogt de bloeddruk en versnelt de ademhaling en de hartslag.
Nicotine veroorzaakt ook afgifte van dopamine in de hersenen. Dopamine is een chemische stof die zorgt voor gevoelens van genot en welzijn. Na blootstelling aan nicotine geeft de dopamine de roker een gevoel van gelukzaligheid, vergelijkbaar met andere psychoactieve drugs. Dergelijke roesgevoelens versterken het verslavende effect van nicotine.
Herhaalde blootstelling aan nicotine leidt tot een gewenningsproces, waarbij een steeds hogere dosis drugs nodig is om hetzelfde stimulerende effect te verkrijgen. Wanneer het nicotineniveau te laag wordt, krijgt de roker ontwenningsverschijnselen.
Deze verschijnselen kunnen zijn: een trage hartslag, concentratieproblemen, nervositeit, hoofdpijn, toenemende eetlust en lichaamsgewicht, slapeloosheid, prikkelbaarheid en depressie. Hoewel deze verschijnselen op den duur afnemen, maken deze bijwerkingen het voor de meeste rokers moeilijk om hun gewoonte op te geven.
Maar voor mensen die echt met roken willen stoppen zijn er voldoende hulpmiddelen en methoden te krijgen die daarbij ondersteuning bieden. Raadpleeg je huisarts of een andere zorgverlener voor informatie over deze hulpmiddelen.
Stoppen met roken
Hooikoorts (Allergische rhinitis)
Astma
